Het kwaad is een instinct dat met empathie wordt bestreden en door keuze wordt geannuleerd
Elk individu heeft licht en duisternis in zich, hij heeft het vermogen om deze wereld in betere of slechtere omstandigheden te verlaten dan hij vond. Alles hangt af van twee factoren, de eerste is om de realiteit buiten zichzelf te beschouwen, empathie te omarmen en te leren begrijpen dat je medemensen emotionele wezens zijn wiens gevoelens gelijke zorg en respect verdienen. De tweede is de keuze om te besluiten een instrument van het goede of het kwade te zijn.
In 1974, pas 23 jaar oud, bracht Marina Abramovic, een kunstenares van Servische origine, een controversiële uitvoering uit genaamd "Rythm 0" waarin ze 6 uur lang onbeweeglijk stilstond voor een publiek dat vrij had kunnen handelen zonder dat ze reageerde. Op het podium werden objecten geplaatst die waren ontworpen om pijn te veroorzaken (messen, zelfs een geladen pistool met een kogel) en andere om aangename gevoelens op te wekken (bloemen, veren, enz.).
Het idee was om mensen te laten beslissen welke objecten ze moesten gebruiken en hoe, in een context waarin een mens hulpeloos was overgeleverd aan de genade van een ander. Aanvankelijk namen mensen eenvoudig foto's of raakten haar aan, maar de uitvoering degenereerde snel, totdat iemand op het idee kwam om haar uit te kleden, te vernederen en pijn te doen. Het publiek splitste zich vervolgens op, onder degenen die haar uitlokten en fysiek aanvielen en degenen die haar beschermden, haar tranen wegvegend of pleisters op haar snijwonden plakkend.
Het experiment toonde aan wat er kan gebeuren als mensen hun instincten de vrije loop laten, die na zes uur eindigde, toen Marina weer begon te bewegen, starend in de ogen van de mensen die zich geleidelijk van haar verwijderden. Kort daarvoor had een toeschouwer het punt bereikt om het pistool te pakken en het in handen van de kunstenares te leggen. Dat theatrale gebeuren heeft ongetwijfeld onthuld dat in allen de kiem van kwaadaardigheid en geweld zit, maar dat deze oerenergie kan worden beheerd door te beslissen "geen kwaad te doen", en dit concept vervolgens naar een hoger niveau te ontwikkelen, zelfs met ingrijpen door te kiezen om te verdedigen.
De woede die in mensen ligt, het verdriet, de desillusie, de ontmoediging, de boosheid om de eigen toestand, doet vaak geloven dat men het recht heeft om wraak te nemen op anderen, om wat van het geleden lijden terug te geven. Als we onszelf echter in onze naaste weerspiegelen, beginnen we te begrijpen dat we niet omringd zijn door vijanden en bedreigingen, waar in de meeste gevallen geen schuldigen zijn, maar dat we verantwoordelijk zijn voor ons eigen lot.
