De psychologische wortels van de rookgewoonte, die verder gaat dan nicotineverslaving
Voor degenen die roken, is de herinnering aan de eerste sigaret meestal niet prettig: men herinnert zich een gevoel van een branderig gevoel in de keel, een sterke geur en smaak.
Toch volgden na deze eerste sigaret vaak anderen en werd het een gewoonte; een verslaving die afkomstig is van nicotine, een alkaloïde die de dopaminegehalten - het hormoon van geluk en beloning - in de hersenen verhoogt. Na verloop van tijd, om dezelfde hoeveelheid dopamine te stimuleren, zijn steeds meer doses nicotine nodig - en daarom begin je steeds meer te roken.
Soms zijn de psychologische oorzaken achter deze gewoonte echter belangrijker dan biochemische oorzaken.
Mensen beginnen vaak tijdens de jeugd te roken: tabak is, in feite, net zoals alcohol, een legale psychoactieve substantie, gemakkelijk te koop - ondanks de leeftijdsgrens - voor een redelijke prijs en, bovenal, door volwassenen verboden. Hier komt een deel van zijn charme voor jongeren vandaan. Volgens een onderzoek van Scientific Psychic zijn dit de redenen die mensen ertoe aanzetten om te beginnen met roken:
• de volwassen wereld uitdagen;
• bij een groep willen horen;
• jezelf als een "volwassene" zien;
• je onafhankelijkheid bevestigen;
• anderen nadoen;
• afvallen.
De psychoanalyse bracht vervolgens de onbewuste aspecten aan het licht die inherent zijn aan roken, beschreven als "oraal symptoom", een teken van een terugkeer naar de kindertijd. In het bijzonder herinnert het aan een manier waarop de moeder het kind prees en zijn angstgevoelens wegnam met voedsel. Andere studies stellen roken gelijk aan een manier om ambities en verlangens "te stillen", een soort reactie op frustratie.
Het is waar dat tabak bekend was en werd gebruikt werd door vele voorouderlijke culturen, die het desalniettemin beschouwden als een heilige plant: daarom gebruikten ze het tijdens ceremoniële gelegenheden, om de positieve effecten op de hersenen te benutten - stimulering van geheugen, versnellen van denken en stabiliseren van stemming. Tegenwoordig is tabak echter in de moderne samenleving een goed voor de consument, dat - net als alle andere - steeds meer wordt gebruikt; gezien het vermogen ervan afhankelijkheid te genereren, is het vooral winstgevend voor de bedrijven die het op de markt brengen.
Eén ding is zeker: wanneer de psychologische motivaties die tot roken leiden verdwijnen, is het mogelijk om nicotineverslaving vrij gemakkelijk te overwinnen. Het is het proberen waard ;)