Waarom zijn munten eigenlijk rond? Waarom dat zo is zou je nog wel eens kunnen verbazen
Er zijn al talloze eeuwen voorbij gegaan sinds het moment dat men van ruilen is overgegaan op geld om transacties van goederen mee te voltooien. Natuurlijk zijn door de tijd heen vele aspecten van munten natuurlijk veranderd, inclusief wat ze waard zijn hoe ze geslagen zijn en de materialen die gebruikt zijn om ze te maken. Er bestond een tijd waarin briefgeld nog niet eens was bedacht. Maar munten die zijn er altijd al geweest.
En het meest fascinerende ding is nog wel dat munten meestal een ronde vorm hebben gehad. Heb jij je ooit afgevraagd waarom munten bijna altijd deze vorm behouden hebben? We gaan eens kijken hoe dat precies zit.
Oorsprong van munten
Munten verschenen in Klein-Azië in de 7e eeuw v.Chr. Grieken in Ionië, die onder leiding stonden van de soeverein van Lidië destijds, waren de eerste die het bedachten. Aanvankelijk werd er elektrum gebruikt, een legering die in de natuur voorkomt. Het eerste geldstelsel is toe te schrijven aan Croesus, koning van Lydië, rond 560 v.Chr. In dit systeem werden er tweemetalige munten geslagen, je had dus niet alleen munten van elektrum maar ook zilvergouden munten.
Er werden twee stempels gebruikt waarmee de gewenste tekens of afbeeldingen werden aangebracht. Vervolgens werd er tussen de twee stempels een stukje metaal gelegd en ging men hard slaan op de bovenste stempel om het stukje metaal vorm te geven en te maken. Door het voortdurende slaan raakte het metaal vervormd en kreeg het een ronde vorm en ontstond er op die manier de munt zoals wij hem ook later zouden leren kennen.
In theorie kon iedere smid of ambachtsman, verschillende vormen stempels gebruiken. Maar dit is gedurende de geschiedenis bijna niet gebeurd. Waarom?
Redenen waarom munten rond zijn
Ronde stempels waren beslist makkelijker om mee te werken omdat er geen rechte zijdes waren die uitgelijnd moesten worden zoals bij stempels van andere vormen. Anders gezegd: het kostte minder moeite en het vereiste minder precisie en waren de resultaten sowieso uitstekend. Maar dat het makkelijker werken was, dat was niet de enige reden.
Een ronde vorm had ook nog vele andere voordelen. Je kon er bijvoorbeeld mee voorkomen dat de munt zelf "afgeschraapt" werd oftewel dat kwaadwillenden stukjes van de randen af konden halen. Munten waren zoals gezegd van kostbare metalen gemaakt. Om zulke fraude-acties te voorkomen zijn later de karteltjes in de afgeronde randen gezet. Maar er zijn nog meer redenen.
Munten die enige andere vorm hadden zouden uiteindelijk sneller slijten. Hoeken en randen zouden afgestompt raken en bovendien zou er ook een kans bestaan dat je je eraan bezeerde wanneer je het door je handen liet gaan. Als laatste, maar daarom niet minder belangrijk: ronde munten waren gewoon makkelijker in reeksen te produceren. Wist jij dit?
